Goed leiderschap begint met de ontdekking dat het uiteindelijk niet om jou als leider draait, maar eenvoudigweg om het helpen van een ander.
Dit vereist coacheigenschappen waarbij je je bewust moet zijn van het doel dat jij en de ander kiest. Een coachende leider bevordert een oprechte samenwerking en een betere betrokkenheid van teams en individuen. Dit leidt tot het effectief en efficiënt bereiken van de visie en missie van een organisatie en het inbedden ervan in haar waarden. Een coachende leider wordt een facilitator van creativiteit, productiviteit en continue ontwikkeling en creëert zo fundamentele verschuivingen en transformaties in een organisatie.
Dit zijn de belangrijkste vaardigheden en voordelen van het hebben van een coachend leiderschapsprofiel:
Krachtige en open vragen stellen
Krachtige vragen hebben een open einde en beginnen met "wat" of "hoe" in plaats van met "waarom". Als je een vraag begint met 'wat' of 'hoe', zet je oordeel of kritiek meteen opzij en concentreer je je in plaats daarvan op feiten. Het creëert een positieve benadering die leidt tot een begrip van een probleem en de onderliggende oorzaak. Er ontstaan nu doelen en oplossingen, in plaats van te focussen op het "waarom" en vast te lopen in het excuus. Bijvoorbeeld in plaats van te vragen “Waarom is het project niet op tijd opgeleverd?” vraag: "Wat hield het project tegen om op tijd te worden opgeleverd?" En nieuwsgierig blijven door nog een krachtige vraag te stellen: "Hoe kunnen we voorkomen dat dit in de toekomst opnieuw gebeurt?" Je kunt dan vragen: "Welke veranderingen in het proces moeten we doorvoeren om een goede rapportage te garanderen?" en “Hoe kan ik je helpen om beter vooruit te komen?”
Vragen, aansluiten en doorvragen
Deze vaardigheid nodigt uit tot bewustwording en diepe reflectie die helpt bij het zoeken en vinden van oplossingen voor problemen. Dit leidt tot empowerment van teams en de individuen en hun vermogen om beslissingen en risico's te nemen. Dit verhoogt het (zelf)vertrouwen, wat resulteert in veerkrachtige, assertieve en zelfredzame werknemers. Zij nemen meer verantwoordelijkheid voor hun acties en verplichtingen.
“Een aanwezige en nieuwsgierige luisteraar zijn en betrokken blijven bij een gesprek zonder oordeel, kan leiden tot een geheel nieuw niveau van zinvolle en inzichtelijke verbindingen.”
Luisteren betekent niet alleen aandachtig luisteren naar de woorden die worden gezegd, maar naar de onderliggende emoties. Het observeren van zaken als lichaamstaal, pauzes tussen woorden en veranderingen in toonhoogte maakt een luisteraar emotioneel intelligenter. Je herkent zowel de eigen emoties als die van anderen. Hiermee kun je het denken en gedrag sturen. Bijvoorbeeld door te zeggen: "Ik hoorde de aarzeling in je stem toen je akkoord ging met mijn suggestie, ik ben benieuwd of je andere ideeën had voor een oplossing." Het opmerken van een dergelijke emotie en ernaar handelen kan ideeën opleveren die niet duidelijk zouden zijn geweest als ze niet waren opgepikt.
Aannames doen
Onduidelijke communicatie tussen collega’s resulteert vaak in het doen van aannames. Als je die aannames gelooft zonder te controleren of deze kloppen, kan dat onbegrip en afstand veroorzaken. Bijvoorbeeld door te zeggen: 'Ik heb gemerkt dat je me de afgelopen dagen hebt vermeden. Ik heb aangenomen dat je boos op me bent. Is dit waar?" Het vereist moed en (zelf)vertrouwen om de waarheid te zoeken. We laten onze aannames los waarin we blindelings geloofden en die in de meeste gevallen onnauwkeurig zouden kunnen zijn. Als het antwoord nee is, was de aanname fout. Maar als het antwoord ja is, blijf dan nieuwsgierig en vraag: "Waarom is dit gebeurd?" en "Hoe kan ik de volgende keer meer rekening met je houden?" brengt duidelijkheid in de situatie. Dit zorgt voor een diepere verbinding en vertrouwen in een relatie. Alles is gericht op en fijne samenwerking die ook nog eens de productiviteit verhoogt.
“Coachende leiders creëren geen volgers; ze creëren ambitieuze en bloeiende leiders.”
Een coachende leider is zich ervan bewust dat niets geïsoleerd gebeurt en dat de kracht ligt in de samenwerking. Door het gebruik van effectieve communicatieve vaardigheden en het bieden van de mogelijkheid om van hun omgeving te leren en het beste in zichzelf en anderen naar boven te halen. Deze leider beïnvloedt en creëert betere relaties op de werkplek.
©bewerkt naar een origineel artikel van Suhair Fakhoury, verschenen op de website van het ICF (International Coaching Federation)